ลงทุนในหุ้นขนาดเล็ก กลาง หรือใหญ่?

กรณีของประเทศไทยนั้น การพิจารณาว่า หุ้นนั้นๆ เป็นหุ้นขนาดเล็ก ขนาดกลาง หรือขนาดใหญ่ เราสามารถดูได้จากดัชนี FTSE SET Large Cap, FTSE SET Mid Cap, และ FTSE SET Small Cap ซึ่งดัชนี FTSE SET เป็นดัชนีที่เกิดขึ้นภายใต้ความร่วมมือของ ตลาดหลักทรัพย์ฯ และ FTSE Group เพื่อยกระดับดัชนีของตลาดทุนไทยให้เป็นไปตามมาตรฐานสากลและสอดคล้องกับความต้องการของนักลงทุนไทยและต่างประเทศมากขึ้น

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยได้แบ่งหุ้นตามขนาด ผ่านดัชนีทั้งสามด้วยหลักเกณฑ์ต่อไปนี้

FTSE SET Large Cap (FSTHL) ประกอบด้วยหลักทรัพย์ 30 ตัวแรกในกระดานหลัก (SET main board) เรียงตาม Market Cap ที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก (Free Float & Liquidity Screening)

FTSE SET Mid Cap (FSTHM) ประกอบด้วยหลักทรัพย์ที่อยู่ใน 90% แรกของกระดานหลักเรียงตาม Market Cap ที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก แต่ไม่อยู่ใน FTSE SET Large Cap

FTSE SET Small Cap (FSTHS) ประกอบด้วยหลักทรัพย์ที่อยู่ใน 98% แรกของกระดานหลัก เรียงตาม market cap ที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก แต่ไม่อยู่ใน FTSE SET Large Capและ FTSE SET Mid Cap Index

ลักษณะของหุ้นขนาดใหญ่

บริษัทหรือหุ้นที่จัดอยู่ในกลุ่มหุ้นขนาดใหญ่นั้น มักเป็นบริษัทที่เป็นที่รู้จักกันในวงกว้าง และมักจะตกเป็นข่าวให้เห็นอยู่บ่อยๆ  อีกทั้งหุ้นกลุ่มนี้ยังถูกถือโดยนักลงทุนจำนวนมาก

นักลงทุนโดยทั่วไปจะตระหนักว่าหุ้นหรือบริษัทขนาดใหญ่ค่อนข้างที่จะมั่นคง ดังนั้นอัตราการเติบโตของบริษัทเหล่านี้จะมีอัตราการเติบโตที่ไม่โดดเด่น ไม่เติบโตอย่างก้าวกระโดดเหมือนบริษัทขนาดเล็ก และบริษัทขนาดใหญ่เหล่านี้มีแนวโน้มที่จะจ่ายเงินปันผลให้ผู้ถือหุ้นอีกด้วย นอกจากนี้หุ้นขนาดใหญ่ส่วนมากจะมีความต้องการซื้อมาก ดังนั้นอาจเป็นเรื่องยากที่จะซื้อหุ้นเหล่านั้นในราคาที่ต่ำกว่าราคายุติธรรม (Fair price) เมื่อเป็นเช่นนี้อาจจะไม่ง่ายที่จะทำกำไรจากส่วนต่างของราคา (Capital gain) กับหุ้นขนาดใหญ่

ลักษณะของหุ้นขนาดกลาง

นักลงทุนบางกลุ่มอาจชอบลงทุนในหุ้นขนาดกลางมากกว่า เพราะบริษัทเหล่านี้อาจมีอัตราการเติบโตที่รวดเร็วกว่าบริษัทขนาดใหญ่ และบางครั้งอาจซื้อหุ้นเหล่านั้นได้ในราคาที่ต่ำกว่าราคายุติธรรม (Fair price) เนื่องจากหุ้นเหล่านี้ไม่ได้เป็นที่นิยมเท่าหุ้นขนาดใหญ่

หุ้นขนาดกลางมักเป็นเป้าหมายของบริษัทขนาดใหญ่ในการที่จะเข้าซื้อและควบรวมกิจการ (Mergers and Acquisitions) ซึ่งข้อดีก็คือ บริษัทที่มาเข้าซื้ออาจยินดีที่จะจ่ายชดเชย (Premium) ให้กับหุ้นของบริษัทขนาดกลางนั้นๆ ซึ่งก็จะเป็นประโยชน์กับผู้ถือหุ้นของบริษัทขนาดกลางดังกล่าวนั่นเอง

อย่างไรก็ตาม หากนักลงทุนเข้าซื้อหุ้นในจังหวะที่ราคาแพงเกินไป ก็คงเป็นการยากที่จะทำกำไรจากส่วนต่างของราคา ซึ่งก็จะส่งผลเสียต่อผู้ลงทุนเช่นกัน แน่นอนว่า ข้อเท็จจริงดังกล่าวส่งผลแบบเดียวกันกับหุ้นขนาดใหญ่และขนาดเล็กด้วย

ลักษณะของหุ้นขนาดเล็ก

หุ้นขนาดเล็กมักเป็นที่รู้กันว่า เป็นหุ้นที่ให้ผลตอบแทนสูง แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นหุ้นที่มีความผันผวนสูงด้วย เพราะหุ้นเหล่านี้เป็นหุ้นที่ยังไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก เป็นบริษัทขนาดเล็ก และอยู่ในขั้นแรกๆของวัฏจักรธุรกิจ ดังนั้นจึงมีโอกาสที่จะเติบโตอย่างก้าวกระโดด ในขณะเดียวกันก็มีโอกาสที่จะล้มและหายไปจากตลาดด้วย

โครงสร้างผู้ถือหุ้นของบริษัทขนาดเล็กนั้น เจ้าของหรือบอร์ดบริหารมักจะเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ เมื่อเป็นเช่นนี้ราคาหุ้นนอกจากจะขึ้นกับผลการดำเนินงานของบริษัทแล้ว ยังอาจขึ้นกับการตัดสินใจบางอย่างของเจ้าของด้วย เพราะเจ้าของบริษัทเองก็คงไม่อยากจะขาดทุนไปพร้อมๆกันกับบริษัทที่ตัวเองสร้างมา

จากที่กล่าวมาข้างต้น จะเห็นว่าหุ้นแต่ละขนาดมีข้อดีและข้อด้อยที่แตกต่างกัน นักลงทุนอาจใช้ลักษณะเฉพาะอย่างของหุ้นแต่ละขนาดมาประกอบการตัดสินใจก่อนลงทุนเพื่อให้บรรลุเป้าหมายการลงทุนของตนเอง หรืออาจเลือกลงทุนในหุ้นทั้งสามขนาดคละกันไปเพื่อกระจายความเสี่ยงโดยปรับน้ำหนักการลงทุนในหุ้นแต่ละขนาดให้สอดคล้องกับเป้าหมายของการลงทุนก็ได้เช่นกัน เช่น หากนักลงทุนยอมรับความเสี่ยงได้มากแลกกับการมีโอกาสที่จะได้รับผลตอบแทนที่มากขึ้น ก็อาจจะให้น้ำหนักกับหุ้นขนาดเล็กมากหน่อย แต่ถ้านักลงทุนชอบหุ้นที่มีความมั่นคง มีการจ่ายปันผลสม่ำเสมอ ก็ให้น้ำหนักกับหุ้นขนาดใหญ่ เป็นต้น

บทความโดย ศิริพรรณ เจตนานุรักษ์ (Siriphan.Jettananurak@morningstar.com)